4η Συνάντηση Φίλων Επικούρειας Φιλοσοφίας - ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ 2011 ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΗ ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΡΙΣΗ, Τάκης ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ
Το δικαίωμα στην ευτυχία Ο άνθρωπος με την έλευσή του στη ζωή έχει ένα αναφαίρετο δικαίωμα, αυτό της ευτυχίας. Ο Επίκουρος είχε ως αφετηρία της ευτυχίας το εξής: "Σαρκός φωνή το μη πεινήν, το μη διψείν, το μη ριγούν" (Ε.Π.33). Η Φύση δίνει απλόχερα όλα αυτά που χρειαζόμαστε ώστε να μην πεινούμε να μην διψούμε και να μην κρυώνουμε, δηλαδή με άλλα λόγια να έχουμε επαρκή τροφή και νερό όπως και ρούχα και στέγη. Βεβαίως αυτά δεν είναι τα μοναδικά συστατικά της ευτυχίας διότι πέραν της σαρκός υπάρχει και η ψυχή. Η αφοβία και η αλυπία φέρνουν την αταραξία. Έτσι λοιπόν ερχόμαστε στο ζητούμενο του να μην υποφέρει η σάρκα και να μη ταράσσεται ο νους του ανθρώπου. Από την γνώση της ιστορίας και από τη βίωση της καθημερινότητας, διαπιστώνουμε ότι αυτά τα βασικά και ευκολοπόριστα θεωρητικώς πράγματα, δεν είναι καθόλου τέτοια. Από τα αρχαία χρόνια έως και σήμερα, άνθρωποι υποσιτίζονται αφυδατώνονται και κρυώνουν ιδιαιτέρως σε στιγμές οικονομικής κρίσης. Ακόμη και σε μια κοινωνία όπως η δική μας, αυτό συμβαίνει σήμερα έστω και σε ένα μικρό ποσοστό, το οποίο όμως κινδυνεύει να απογειωθεί. Η διαχρονική αιτία της οικονομικής κρίσης Το ανθρώπινο γένος μοχθεί πάντα μάταια και άσκοπα, ξοδεύει τα χρόνια του σε ανώφελες έγνοιες. Γιατί οι άνθρωποι δεν κατάλαβαν πως η ιδιοκτησία έχει το όριό της κι ότι η απόλαυσή της φτάνει μέχρις ενός σημείου. Κι η άγνοια αυτής μας παρέσυρε στ' ανοιχτά και ξεσήκωσε από το βυθό τα μεγάλα κύματα του πολέμου ΛΟΥΚΡΗΤΙΟΣ - "Για την φύση των πραγμάτων" V-1430 Ο δρόμος και τα εργαλεία προς την ευτυχία Ο φιλοσοφημένος άνθρωπος γνωρίζει την αιτία και γνωρίζει την αντιμετώπισή της. Οι πιθανότητες να επιβάλλει τις απόψεις του στους πολλούς ή και στους λίγους που διοικούν είναι περιορισμένες έως ανύπαρκτες. Αυτό έχει δείξει μέχρι σήμερα η ιστορία. Για παράδειγμα τρίτοι παράγοντες όπως μια κρατική χρεωκοπία ή ένας πόλεμος, είναι είναι σαφώς επιβαλλόμενοι και διόλου εμείς δεν έχουμε το δικαίωμα έκφρασης γνώμης για την εφαρμογή τους τουλάχιστον τις περισσότερες φορές. Για το λόγο αυτό δηλαδή της ελάχιστης έως ανύπαρκτης δυνάμενης παρεμβατικότητας, ο δρόμος προς την ευτυχία και ο τρόπος που θα επιτευχθεί ακόμη και σε συνθήκες οικονομικής κρίσης χαράσσεται από τον επικούρειο σοφό για τον ίδιο και για όσους επιθυμούν να τον συντροφεύουν. Και την αυτάρκεια μέγα αγαθό θεωρούμε, όχι για να χρησιμοποιούμε τα λίγα πάντα, αλλά εάν δε έχουμε τα πολλά να αρκούμαστε στα λίγα, γνήσια πεπεισμένοι ότι την πολυτέλεια καλύτερα την απολαμβάνουν αυτοί που την έχουν ελάχιστα ανάγκη και ότι το μεν φυσικό πάντα είναι ευκολοαπόκτητο , το μάταιο δυσκολοαπόκτητο... (Επίκουρος - Επιστολή προς Μενοικέα) Οι επικούρειες απόψεις για τις προτιμήσεις και αποφυγές, ο έλεγχος των επιθυμιών, η επίτευξη της αυτάρκειας καθώς και ο βίος ανάμεσα σε φίλους είναι τα όπλα μας κατά της οποιασδήποτε κρίσης. Στηριζόμενοι λοιπόν στους φίλους μας, ατενίζουμε το μέλλον με επικούρεια αισιοδοξία ακόμη και μέσα στους χαλεπούς καιρούς που ζούμε.
Τάκης Παναγιωτόπουλος, από τον Κήπο της Αθήνας www.epicuros.grΤελευταία ενημέρωση:Σεπτέμβριος 07, 2011. |
