4η Συνάντηση Φίλων Επικούρειας Φιλοσοφίας - ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ 2011 ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΗ ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΡΙΣΗ, ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΠΛΑΝΗΣ
Στο Ερκουλάνο, λέει βρέθηκε ένας πάπυρος ακέραιος, που διαβάσθηκε ολόκληρος. Ήταν ένα άγνωστο βιβλίο του ίδιου του Επίκουρου που περιέγραψε λεπτομερώς την οργάνωση μιάς μελλοντικής πολιτείας. Ήταν το βιβλίο «Επικούρου Πολιτεία» Και μετά ξύπνησα. Άστοργε Επίκουρε. Εδώ ο Πλάτωνας έβγαλε την «Πολιτεία» του, οι Στωικοί Ζήνων με τον Σφαίρο, την δική τους πολιτεία, ο Αυγουστίνος την «Πολιτεία του Θεού», οι Μαρξιστές την δική τους πολιτεία, την «Αταξική Κοινωνία», μέχρι και το Zeitgeist μετά την εξαιρετική του κριτική στο σύστημα πρότεινε την δική του πολιτεία. Εσύ, δάσκαλε, τίποτα. Δεν άφησες πίσω σου μία πολιτεία – πατέντα, να την ασπαστούμε, να την κάνουμε σημαία μας, να αγωνισθούμε και να θυσιασθούμε γι’ αυτήν. Μήπως όμως πρέπει να τα ξεχάσουμε όλα αυτά τα περί πολιτείας, να πάμε κάπου μακριά, κάτω από ένα πλατάνι, να πίνουμε το ουζάκι μας και να φροντίζουμε την αταραξία μας; Αν όμως αυτό το κάνουμε πολλοί, τότε το χρηματοπιστωτικό σύστημα θα ενδιαφερθεί για τα πλατάνια, θα τα εισαγάγει ενδεχομένως στο χρηματιστήριο και θα ανεβάσει την αξία τους στα ύψη. Και όπως είχε δημιουργήσει παλαιότερα την φούσκα των μετοχών, πρόσφατα την φούσκα των ακινήτων, θα δημιουργήσει μία νέα φούσκα με τα πλατάνια, την πλατανόφουσκα. Αλλά ας σοβαρευθούμε επιτέλους. Εννοώ ότι όπου και να κρυφτείς, η κρίση θα σε επισκεφτεί και θα επηρεάσει τη ζωή σου, άμεσα ή έμμεσα. Και βέβαια η ύπαρξη μίας πατέντας, του τύπου «Επικούρου Πολιτεία» θα ερχόταν σε αντίθεση με ολόκληρη την Επικούρεια φιλοσοφία γιατί η οργάνωση μιάς πολιτείας θα πρέπει να αλλάζει συνεχώς για να ανταποκρίνεται σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο κόσμο, ενώ συγχρόνως, τα γεγονότα που προκύπτουν από τις συνειδητές πράξεις της ελεύθερης βούλησης, δηλ. τη παρέγκλιση, θα αποτελούν και αυτά τις πολλαπλές αιτίες που θα παράγουν πολλαπλά ενδεχόμενα. Πρόσφατα ένας συγγραφέας έγραψε ότι μία καλοστημένη Επικούρεια διαφημιστική καμπάνια μπορεί να ανατρέψει το οικονομικό σύστημα. Άσχετα αν αυτό είναι σωστό ή λάθος το σημαντικό είναι ότι ο συγγραφέας μας παραπέμπει να ερευνήσουμε την Επικούρεια φιλοσοφία σε δεύτερο και τρίτο επίπεδο. Έτσι για παράδειγμα, η Επικούρεια φιλοσοφία φτιάχνει άτομα ελεύθερα που απορρίπτουν το «δεσμωτήριο των εγκυκλίων» δηλ. που απορρίπτουν τις καθιερωμένες επικρατούσες πεποιθήσεις. Σε δεύτερο επίπεδο αυτά τα άτομα θα απορρίψουν κάθε αυτονομημένη από τους ίδιους εξουσία και γενικά κάθε σχέση εξουσίας. Σε τρίτο επίπεδο θα φτιάξουν την δική τους πολιτεία. Επίσης, ο κήπος, σε δεύτερο επίπεδο μπορεί να θεωρηθεί ως πρόπλασμα της κοινωνίας, ως προπαγάνδιση μιας κάποιας άλλης πολιτείας, ως πρόταση για δημιουργία συνόλων – συσσωματώσεων σε άλλους τομείς της ζωής σύμφωνα με την αρχή της αναλογίας. Συγχρόνως μας παραπέμπει στην στρατιωτική φάλαγγα των οπλιτών δηλ. των ελευθέρων πολιτών. Οι ελεύθεροι πολίτες ένωσαν τις ασπίδες τους, πρόταξαν τα δόρατα και σταμάτησαν – νίκησαν το ιππικό, δηλαδή τους αριστοκράτες. Τα σημερινό ιππικό είναι το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Και όπως η φάλαγγα των οπλιτών βασιζόταν σε άλλες αρχές και αξίες από αυτούς που νίκησε, έτσι και κάθε δική μας συσσωμάτωση, όπως για παράδειγμα μία δική μας τράπεζα, ένα δικό μας ασφαλιστικό ταμείο θα βασιζόταν στις αρχές της Επικούρειας φιλοσοφίας και όχι στις αποδεδειγμένα αποτυχημένες αρχές της ελεύθερης αγοράς ή την εκ των άνω μέριμνα του απρόσωπου ασφαλισμένου. Θα επαναλάβω εδώ επιγραμματικά τις προτάσεις που έχω κάνει παλαιότερα σε ανοικτές συγκεντρώσεις μας: α)Δημιουργία τράπεζας β) Δημιουργία επικουρικού ασφαλιστικού ταμείου γ) Την χρήση συστήματος μονάδων για πληρωμή ανέργων που θα προσληφθούν από τους Δήμους δ) Την υποστήριξη νομοθετικών πρωτοβουλιών που θα προσδώσουν σε κάθε πολίτη την ιδιότητα του ελεγκτή της δημόσιας διοίκησης και το δικαίωμα της ευθείας αγωγής αποζημίωσης εναντίων κάθε πολιτικού και υπαλλήλου της πολιτείας. Προτείνω επίσης να εξετάσουμε την δυνατότητα να εκφραστούμε δημοσίως και να ερευνήσουμε με ποιο τρόπο θα μπορεί να γίνει αυτό. Θεωρώ ότι μπροστά μας υπάρχει ένα πεδίο δημιουργίας που στο χέρι μας είναι να το μετατρέψουμε σε πηγή ηδονής, να ζήσουμε, να δημιουργήσουμε, να πρωτοτυπήσουμε να προσφέρουμε την φιλότητα και να σκάσουμε από ευτυχία. Γιώργος Καπλάνης, από τον Κήπο της Θεσσαλονίκης www.epicuros.grΤελευταία ενημέρωση:Σεπτέμβριος 07, 2011. |
